Αναβάθμιση της αγροκομικής αξίας του Πλακέ Φασολιού Πρεσπών
για την εγγραφή και κατοχύρωση της παραδοσιακής ποικιλίας
Ακρωνύμιο: «Πλακέ Φασόλι Πρεσπών»
Κωδικός Έργου: Μ16ΣΥΝ2-00181
Κωδ. Λογ.: 20.2174
ΠΑΑ Δυτικής Μακεδονίας
Συνεργαζόμενοι Φορείς
ΙΓΒΦΠ – ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Θέρμη
ΙΒΚΦ – ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Λάρισα
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας – Τμήμα Γεωπονίας
Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος – Τμήμα Γεωπονίας
Αγροτικός Συνεταιρισμός Πελεκάνος
ΑΙΓΙΛΟΠΑΣ – Δίκτυο για τη Βιοποικιλότητα και την Οικολογία στη Γεωργία
Ανθούλα Τσίπη
Εισαγωγή
Το πλακέ φασόλι Πρεσπών (Phaseolus vulgaris L.) αποτελεί προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) και έχει αναδειχθεί σε σύμβολο της αγροτικής παραγωγής της Δυτικής Μακεδονίας. Η καλλιέργειά του καταλαμβάνει τη συντριπτική πλειοψηφία των καλλιεργούμενων εκτάσεων της περιοχής και συμβάλλει καθοριστικά στην απασχόληση, την τοπική οικονομία και τη διατήρηση του πληθυσμού στις Πρέσπες.
Με λεπτή φλούδα, υψηλή βραστερότητα και εξαιρετική γεύση, το προϊόν αυτό έχει εδραιωθεί τόσο στη διατροφή των κατοίκων όσο και στη γαστρονομική ταυτότητα της χώρας. Η αναβάθμιση της αγροκομικής του αξίας και η κατοχύρωση της παραδοσιακής ποικιλίας είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί η ταυτότητά του και να ενισχυθεί η εμπορική του αξία.
Η απουσία ενός ολοκληρωμένου πρωτοκόλλου περιγραφής και καταγραφής της ποικιλίας δημιουργεί κενό στη διασφάλιση της ταυτότητας του προϊόντος. Η γενετική διάβρωση, η πιθανή επιμόλυνση, αλλά και η καλλιέργεια σε περιοχές εκτός της φυσικής του ζώνης, μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση της προσαρμοστικότητας, της ποιότητας και της απόδοσης. Οι εξελίξεις αυτές θέτουν σε κίνδυνο την αυθεντικότητα του φασολιού Πρεσπών και επιτρέπουν την ανεξέλεγκτη εμπορική καλλιέργεια του, χωρίς να διασφαλίζονται οι παραγωγοί της τοπικής κοινότητας.
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, υλοποιείται ένα επιχειρησιακό σχέδιο με στόχο την κατοχύρωση της παραδοσιακής ποικιλίας, την εγγραφή της στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών και την καθιέρωσή της ως διατηρητέα ποικιλία. Η πρωτοβουλία αυτή, που εντάσσεται στο πλαίσιο του Υπομέτρου 16.1-16.2 (Δράση 2), βασίζεται σε μία ολοκληρωμένη μεθοδολογία. Συγκεκριμένα:
1.Μελέτη γενετικής παραλλακτικότητας (30 στρ.) σε πιλοτικούς αγρούς του ΑΣ Πελεκάνος και σε εγκαταστάσεις ΕΛΓΟ, ΠΔΜ, ΔΙΠΑΕ. Καταγραφή της παραλλακτικότητας και αναβάθμιση του πολλαπλασιαστικού υλικού
Εφαρμογή προγράμματος ήπιας επιλογής, με απομάκρυνση ασθενικών και χαμηλοαποδοτικών φυτών, επιλογή γενοτύπων με επιθυμητά χαρακτηριστικά για σταθερή και ομοιόμορφη παραγωγή
