Σε πρόσφατο συνέδριο με θέμα τα cryptocurrencies, το οποίο διεξήχθη στη Μάλτα, οι ειδικοί του χώρου αντάλλαξαν για μια ακόμα φορά απόψεις σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται παγκοσμίως στην χρήση τέτοιων χρηματοοικονομικών προϊόντων στην καθημερινή μας ζωή. Σε διάφορους κλάδους, όπως οι online αγορές ή το στοιχημα, κάποιες χώρες επιτρέπουν ήδη την απευθείας πληρωμή μέσω του ειδικού crypto currency address του πελάτη. Θα είναι αυτό το πρώτο βήμα προς μια πιο καθολική αποδοχή τους από την οικονομία και την κοινωνία; Οι απόψεις σίγουρα διίστανται. Και το συνέδριο επικεντρώθηκε στα μεγαλύτερα εμπόδια που προκύπτουν για το περαιτέρω άνοιγμα της οικονομίας στα ψηφιακά νομίσματα.
Αρχικά, κανείς δεν εμφανίστηκε απόλυτα σίγουρος πως οι τεχνικές προδιαγραφές που απαιτούνται για να γίνει πιο ευρεία χρήση τους είναι κατανοητή και διαχειρίσιμη από τους οργανισμούς πληρωμών που ελέγχουν τα σημεία συναλλαγών. Έπειτα, υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το πόσο μεγάλο είναι το κομμάτι του κόσμου που κατανοεί εις βάθος και μπορεί να κάνει σωστή χρήση τέτοιων τεχνολογιών. Και συνεπώς να διευκολύνει την διείσδυσή τους στην αγορά. Τέλος, αρκετές συζητήσεις αναλώθηκαν στο αν υπάρχει αρκετό εξειδικευμένο προσωπικό που να μπορεί να μεταφράσει τα θέλω της αγοράς σε προσβάσιμες τεχνολογίες, προσβάσιμες και κατανοητές για όλους.
Διαφορές μεταξύ των χωρών και των τομέων της οικονομίας
Είναι δεδομένο πως σε κάποιες χώρες οι κυβερνήσεις είναι πιο ελαστικές ως προς τη χρήση των ψηφιακών νομισμάτων για τις αγορές σε καταστήματα ή για τις συναλλαγές με το δημόσιο. Είναι όμως οι χώρες αυτές τα παραδείγματα που θέλει να ακολουθεί μια μοντέρνα οικονομία εν έτει 2023; Κάποιοι θα βιαστούν να πουν ναι. Μιας και ακούν εδώ και καιρό κάποιες φωνές να επιμένουν πως τα κρυπτονομίσματα είναι το μέλλον. Αλλά αυτή είναι μια μάλλον ρηχή ανάγνωση.
Αν ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά, θα δούμε πως οι οικονομίες που τείνουν να έχουν υψηλότερο βαθμό αποδοχής των ψηφιακών νομισμάτων είναι εκείνες που μαστίζονται από δομικές αδυναμίες και πιθανότατα από υψηλό πληθωρισμό. Έναν πληθωρισμό που κάνει ακόμα και τα κρυπτονομίσματα να μοιάζουν λιγότερο ευμετάβλητα από το τοπικό νόμισμα.
Είναι η Ελλάδα μια τέτοια χώρα; Φυσικά και όχι. Η Ευρωζώνη παλεύει με νύχια και με δόντια να κρατήσει τον πληθωρισμό σε ελεγχόμενα επίπεδα και η εκτεταμένη χρήση νομίσματος εκτός του κεντρικού τραπεζικού συστήματος μπορεί να κάνει την κατάσταση ανεξέλεγκτη. Μάλιστα, κάρτες που έχουν εκδοθεί από χρηματοοικονομικά ιδρύματα που χρησιμοποιούν κεφάλαια που προέρχονται από το blockchain, συχνά βλέπουν τις συναλλαγές τους να απορρίπτονται. Στα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια για παράδειγμα, οι αυστηρές πολιτικές διαφάνειας και καταπολέμησης της χρήσης μαύρου χρήματος επιβάλλουν την απαγόρευση τέτοιων καρτών. Τόσο για καταθέσεις όσο και για αναλήψεις. Ενώ αντιστοίχως, είναι πολύ δύσκολη η εκτεταμένη χρήση τους σε αγοραπωλησίες μεγάλης αξίας, εξαιτίας της μεγάλης διακύμανσης της τιμής τους από μέρα σε μέρα, με τρόπο που να θέτουν σε κίνδυνο τα κεφάλαια των εμπλεκομένων.
Και ενώ αρκετοί οπαδοί των κρυπτονομισμάτων πριν από μερικά χρόνια έσπευδαν να διατυμπανίζουν πως το 2024 θα έχει γίνει πλήρης αντικατάσταση των παλαιών, παραδοσιακών νομισμάτων με ψηφιακά, η πραγματικότητα δε φαίνεται να τους επιβεβαιώνει. Ούτε τα συστήματα πληρωμών, ούτε οι ελεγκτικές αρχές μοιάζουν έτοιμες για μια τέτοια εξέλιξη. Μπορεί οι ρομαντικοί της χρήσης κρύπτο να βιάζονται να ζήσουν τη μέρα της καθολικής αποδοχής τους, αλλά η καθημερινότητα φαίνεται να τους διαψεύδει. Για την ώρα τουλάχιστον.
Τι περιμένουμε από την πορεία των μεγάλων κρυπτονομισμάτων το 2024;
Οι αναλυτές του χώρου μιλούν εδώ και καιρό για νέο ράλι που έρχεται το επόμενο 12μηνο. Κάτι που ακούστηκε έντονα και στο πρόσφατο συνέδριο που παρακολουθήσαμε. Ένα ράλι όμως λίγο διαφορετικό από αυτό του 2021. Που θα περιλαμβάνει ορισμένα βασικά cryptocurrencies (Bitcoin, Ethereum, Tether, ίσως το Cardano και μερικά ακόμα), και που δεν θα έχει τον ίδιο κερδοσκοπικό χαρακτήρα με αυτόν του 2021. Φαίνεται πως το σοκ της εμπειρίας από την κατάρρευση των μικρότερων νομισμάτων το 2022 έχει δημιουργήσει μεγάλη επιφυλακτικότητα σε αρκετούς μικρο-επενδυτές. Οι οποίοι δε θέλουν φυσικά να γίνουν και πάλι θήραμα αυτών που χειραγώγησαν την αγορά πέρσι.
Στο θέμα της πιο εκτεταμένης χρήσης τους στην αγορά, δε βλέπουμε δραματικές αλλαγές εντός του έτους. Όσο οι κεντρικές κυβερνήσεις έχουν ελλιπείς μηχανισμούς ελέγχου της προέλευσης των κεφαλαίων που χρησιμοποιούνται για την αγορά ή το mining των crypto, δύσκολα θα δώσουν την «ευλογία» τους στην ανοιχτή χρήση τους στο εμπόριο ή στις συναλλαγές με το δημόσιο. Και ενώ οι υποστηρικτές των κρυπτονομισμάτων τρίβουν τα χέρια τους με την κρίση πληθωρισμού που περνάμε, φαίνεται πως αυτή αργά ή γρήγορα θα ελεγχθεί. Φρενάροντας – έστω και για λίγο – μια ενδεχόμενη, πιο απότομη στροφή στη νέα αυτή πραγματικότητα.