Με αφορμή πρόσφατο άρθρο του flash.gr, το οποίο αναφέρει ότι στα περίπου 25.000 πανηγύρια της χώρας ανθεί μια παραοικονομία ύψους 2 δισ. ευρώ, με παρανομίες και ανασφάλιστη εργασία, θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις ως πρόεδρος του Πολιτιστικού και Μορφωτικού Συλλόγου Αγίου Παντελεήμονα.
Χωρίς να μπορώ να γνωρίζω τι συμβαίνει σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, θα αναφερθώ συγκεκριμένα στα πανηγύρια της περιοχής του Αμυνταίου, την οποία γνωρίζω και στην οποία δραστηριοποιούμαι ενεργά.
Η παραοικονομία… που κόβει αποδείξεις
Σε ό,τι αφορά τον ισχυρισμό περί παράνομου τζίρου, είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι κατά την πώληση προϊόντων στα πανηγύρια εκδίδονται αποδείξεις. Η απόδειξη αυτή ενδέχεται να περιλαμβάνει ή όχι ΦΠΑ, ανάλογα με το αν πρόκειται για ευκαιριακή εκδήλωση ή όχι, σύμφωνα με το Άρθρο 22 του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000). Συνεπώς, το νομικό πλαίσιο υπάρχει και εφαρμόζεται, εφόσον τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες.
Είναι έγκλημα να προσφέρεις;
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι δεν στηρίζονται σε μισθωτή εργασία. Λειτουργούν με βάση τον εθελοντισμό, μια αξία που διδασκόμαστε από μικροί, και ιδανικά ξεκινά από το σπίτι και την οικογένεια. Για τους λάτρεις της αρχαίας Ελλάδος, η συμμετοχή στα κοινά –πολιτικά και πολιτιστικά– ήταν καθήκον. Σήμερα, όσοι συμμετέχουν ενεργά σε συλλόγους προσφέρουν χρόνο, κόπο και ψυχή, χωρίς αμοιβή. Αν αυτό είναι έγκλημα, τότε ναι είμαστε ένοχοι.
Ασφάλεια τροφίμων και κίνητρα
Αναφέρθηκε ότι στα πανηγύρια δεν τηρούνται υγειονομικοί κανόνες. Ωστόσο, προσωπικά μπορώ να θυμηθώ πολλές περιπτώσεις τροφικών δηλητηριάσεων από καταστήματα εστίασης, αλλά δύσκολα από κάποιο πανηγύρι ή πολιτιστική εκδήλωση.
Ο λόγος είναι απλός: ο επιχειρηματίας έχει ως στόχο το κέρδος, ενώ ο σύλλογος την προσφορά. Οι εθελοντές ψήνουν για συγγενείς, φίλους και συγχωριανούς. Είναι ποτέ δυνατόν να προσφέρουν ακατάλληλο φαγητό στους δικούς τους ανθρώπους;
Χαμηλές τιμές χωρίς υπερκέρδη
Τα πανηγύρια προσφέρουν χαμηλό κόστος φαγητού και ποτού. Αυτό δεν οφείλεται σε φοροδιαφυγή, αλλά στο ότι απουσιάζει η εμπορική λογική του υπερκέρδους. Δεν υπάρχει τιμολογιακή πολιτική. Υπάρχει διάθεση να διασκεδάσει ο κόσμος, οικονομικά, σε δύσκολες εποχές. Και το ότι ο κόσμος μπορεί να φάει και να πιει με 10 ευρώ στο πανηγύρι, αυτό είναι γιατί τον σεβόμαστε, όχι γιατί φοροδιαφεύγουμε
Η μουσική είναι χαρά
Σε ό,τι αφορά τις ώρες λειτουργίας και τη διατάραξη κοινής ησυχίας: το πανηγύρι είναι ιερό για κάθε χωριό και συνδέεται στις περισσότερες περιπτώσεις με κάποια θρησκευτική γιορτή. Περνά από γενιά σε γενιά και οι λίγοι κάτοικοι που έχουν απομείνει, το κρατούν ζωντανό με κόπο, χρόνο και προσωπικές θυσίες.
Ακόμα και οι ηλικιωμένοι που δεν μπορούν να παραβρεθούν, χαίρονται όταν ακούν τις φωνές και τη μουσική. Ποιον ενοχλεί στ’ αλήθεια αυτή η χαρά;
Το πραγματικό πρόβλημα είναι αλλού
Σήμερα η περιοχή μας αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα που απειλούν την ίδια της την ύπαρξη. Φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, μπαταρίες, data centers, αλλά καμία σοβαρή επένδυση που να εξασφαλίζει δουλειές, ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή. Η ανεργία θερίζει. Η κοινωνική συνοχή διαλύεται και το περιβάλλον απειλείται.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, ένας ολόκληρος μηχανισμός ασχολείται με τα πανηγύρια. Κι όμως, αυτές οι εκδηλώσεις είναι από τα λίγα που ενώνουν τον κόσμο. Γεμίζουν τα μαγαζιά, φέρνουν κόσμο στα χωριά, δίνουν χαρά στη νεολαία. Στα πανηγύρια ο κόσμος χορεύει, τραγουδάει και ερωτεύεται. Αυτό είναι πολιτισμός. Όχι απειλή.
Επίλογος
Τα αναλύω όλα αυτά γιατί πάνω σε αυτά στηρίζονται όσοι θέλουν να σταματήσουν μια εκδήλωση είτε τα κίνητρά τους είναι οικονομικά, είτε, στην περίπτωση του δήμου μας, «εθνικά» ή για λόγους αυτοπροβολής, προσπαθώντας να πιαστούν από κάτι για να βρουν λόγο ύπαρξης. Οι σύλλογοι δουλεύουν σκληρά, αφιλοκερδώς, 2-3 ημέρες τον χρόνο, για να μαζέψουν κάποια έσοδα που θα στηρίξουν τη δράση τους όλο το υπόλοιπο έτος, όπως χορευτικά και αθλητικά τμήματα, πολιτιστικά δρώμενα. Αν κάποιοι προσπαθούν να σταματήσουν αυτές τις εκδηλώσεις, το μόνο που καταφέρνουν είναι να διχάσουν την κοινωνία και να απαξιώσουν μια βαθιά ριζωμένη παράδοση.
Υ.Γ. Αφήστε τον κόσμο να διασκεδάσει.
Η δράση φέρνει αντίδραση και όταν ρίχνεις λάδι στη φωτιά, να ξέρεις ότι μπορεί να καείς κι εσύ.
Ο Πρόεδρος και το ΔΣ του Πολιτιστικού και Μορφωτικού Συλλόγου Αγίου Παντελεήμονα
