Τα Χριστούγεννα, οι γιορτές γενικότερα, είναι μια εποχή χαράς, συγκέντρωσης και απόλαυσης για τους περισσότερους. Είναι εκείνη η ευκαιρία που περιμένεις για να βρεθείς με τους φίλους και την οικογένειά σου. Γύρω από ένα τραπέζι, όλοι μαζεμένοι, φορώντας τα γιορτινά σας, ανταλλάσσοντας δώρα και απολαμβάνοντας όσο περισσότερο χρόνο μαζί με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
Ανυπομονείς να έρθει η περίοδος των Χριστουγέννων για να πάρεις την άδεια που τόσο περίμενες και να γυρίσεις στο πατρικό σου, να πας εκείνη την εκδρομή με τους φίλους που κανονίζετε εδώ και μήνες, να βγεις να διασκεδάσεις, να πιεις, να γλεντήσεις με όλα τα αγαπημένα σου πρόσωπα.
Δεν είναι όμως για όλους έτσι οι γιορτές. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν γνωρίζουν τι θα πει άδεια τις γιορτές. Δεν ξέρουν πως είναι εκείνο το χριστουγεννιάτικο οικογενειακό τραπέζι ή εκείνο το reunion με ποτό και ξενύχτι.
Είναι όλοι εκείνοι που δουλεύουν στην εστίαση, κι όχι μόνο, τις γιορτές. Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες το μυαλό μου είναι συνεχώς σε εκείνους που δουλεύουν στην εστίαση των περίοδο των εορτών κι αυτό γιατί ήμουν μία από αυτούς. Φέτος είναι τα δεύτερα Χριστούγεννα που γιόρτασα με τους δικούς μου ανθρώπους, η δεύτερη πρωτοχρονιά που θα κάνω μαζί με φίλους και συγγενείς, μετά από πολλά χρόνια.
Ξέρω τι σημαίνει να δουλεύεις τις γιορτές. Όλοι όσοι δουλεύουν στην εστίαση, εργάζονται σκληρά τέτοιες μέρες για να μπορέσουν να διασφαλίσουν ότι οι υπόλοιποι θα απολαύσουν τη μαγεία της περιόδου. Από τους σερβιτόρους και τους μάγειρες, μέχρι τους barmen και το προσωπικό καθαριότητας, κάθε ρόλος είναι εξίσου σημαντικός. Οι εργαζόμενοι αυτοί, εργάζονται πολλές φορές υπερβολικές ώρες, κάνοντας την μία βάρδια μετά την άλλη, συνήθως κάτω από συνθήκες πίεσης λόγω κούρασης, λόγω κόσμου, λόγω νοσταλγίας που ακόμη μία φορά είναι μακριά από τους αγαπημένους τους τέτοιες μέρες. Τα εστιατόρια, οι καφετέριες, τα μπαρ, οι χώροι εκδηλώσεων γεμίζουν από πελάτες που θέλουν να γιορτάσουν, γεγονός που αυξάνει τις απαιτήσεις για ταχύτητα, ακρίβεια και εξυπηρέτηση υψηλού επιπέδου. Και πάντα θα τους δεις με ένα χαμόγελο και μια γλυκύτητα στο πρόσωπο.
Κι όμως, πίσω από αυτά τα χαμόγελα και τη διαρκή κίνηση, υπάρχει μια θλίψη, μια νοσταλγία, υπάρχει μια προσωπική ιστορία. Μια σερβιτόρα που, ενώ γεμίζει το ποτήρι σου με σαμπάνια, σκέφτεται ότι θα γυρίσει σε ένα άδειο σπίτι, γιατί χρειαζόταν τα λεφτά και δεν πήγε στους γονείς της για τις γιορτές. Ένας barman που ενώ φτιάχνει το κοκτέιλ σου σκέφτεται τους φίλους του, που πίνουν και διασκεδάζουν όλοι μαζί γιατί έκαναν επιτέλους εκείνο το reunion που σχεδίαζαν, αλλά εκείνος λείπει άλλη μια χρονιά. Ένας μάγειρας, που ενώ φτιάχνει το καλύτερό του πιάτο για να φας, σκέφτεται πως το οικογενειακό τραπέζι με τα παιδιά και τη γυναίκα του, που χάνει κι αυτή τη χρονιά. Όλοι αυτοί, είναι οι άνθρωποι που ζουν τις γιορτές μέσα από τα μάτια των άλλων, προσφέροντας το χρόνο τους για να δημιουργήσουν τη χαρά που απολαμβάνεις.
Τέτοιες ημέρες ο καθένας από αυτούς, έχει ένα μόνιμο άγχος, τρέχει σε τρελούς ρυθμούς και ίσα που προλαβαίνει να φάει και να κοιμηθεί.
Εάν κάποιος είναι bartender, σερβιτόρος ή chef, ειδικά την περίοδο των εορτών έχει ξεχάσει πως είναι το “χαλαρό ποτάκι με τους φίλους το Σάββατο” ή “αλλαγή του χρόνου με την παρέα” ή “κυριακάτικο οικογενειακό τραπέζι”. Τέτοιες μέρες οι δικοί του άνθρωποι, είναι συνήθως οι συνάδελφοι του. Μαζί τους θα ανταλλάξει τις πρώτες ευχές για τη καινούρια χρονιά ή θα πιει μια μπύρα όταν η βάρδια τελειώσει. Μαζί τους θα χαλαρώσει, θα πει δυο κουβέντες, να ξεφύγει λίγο από τη δουλειά αλλά πάλι για τη δουλειά θα καταλήξει να μιλάει μαζί τους γιατί κάθε βάρδια είναι και μια καινούρια ιστορία. Θα μιλήσουν για εκείνο το τραπέζι που τους προσέβαλε και ήταν αγενείς επειδή άργησε λίγο περισσότερο το φαγητό τους, για εκείνον που έκανε λογαριασμό 49,70 ευρώ αλλά δεν άφησε ούτε τα τριάντα λεπτά για πουρμπουάρ…
Έχοντας κάνει διπλοβάρδια, εξαντλημένος και ταλαιπωρημένος πια, θα γυρίσει σπίτι του στις δύο το χάραμα, να κάνει ένα ζεστό μπάνιο και να κοιμηθεί ξέροντας ότι σε λιγότερο από επτά ώρες ξαναπιάνει δουλειά και πρέπει να ξυπνήσει. Αν είναι εκείνη η τυχερή μέρα που δεν δουλεύει σερί από βράδυ κατευθείαν πρωί και μπορεί να κοιμηθεί λίγο παραπάνω, θα ξυπνήσει μεσημέρι. Θα παραγγείλει κάτι από έξω να φάει, γιατί προτιμάει να κοιμηθεί λίγο παραπάνω από το να μαγειρέψει. Όταν θα κάνει βιντεοκλήση με τους συγγενείς που τρώνε όλοι μαζί στο οικογενειακό τραπέζι για να ανταλλάξουν ευχές, θα τους χαμογελάσει και θα πει “όλα καλά εδώ”. Κι όταν η βιντεοκλήση τελειώσει θα μελαγχολήσει για λίγο, γιατί σκέφτεται πως θα ήθελε να είναι κι αυτός εκεί μαζί τους τώρα. Και η μαμά του δεν θα του παραδεχτεί ποτέ ότι της λείπει κι αυτές τις γιορτές για να μην τον στεναχωρήσει.
Θα καθίσει λίγο να χουζουρέψει στο κρεβάτι για να το απολαύσει όσο περισσότερο μπορεί. Θα κοιτάξει για λίγο το κινητό του και θα δει όλα εκείνα τα story των φίλων του που διασκεδάζουν χωρίς αυτόν για ακόμη μία χρονιά. Θα κάνει ένα αναστεναγμό όλο μελαγχολία και λίγη απογοήτευση που τα χάνει όλα για ακόμη μια χρονιά. Και κάπως έτσι, θα βάλει πάλι τα ρούχα της δουλειάς, θα κοιταχτεί στον καθρέφτη και θα σκεφτεί “άντε, πάμε πάλι”. Θα πάει στη δουλειά με κέφι και ενέργεια κι ας έχει μια μικρή θλίψη μέσα του που είναι μακριά από φίλους και οικογένεια. Θα δει τους συναδέλφους του και θα χαμογελάσει γιατί ξέρει ότι αισθάνονται και αυτοί το ίδιο. Θα φορέσουν εκείνα τα σκουφάκια του Άη Βασίλη που έχει το μαγαζί, θα βάλουν χριστουγεννιάτικη playlist να παίζει και θα ξεκινήσουν τη βάρδια τους. Όλοι μαζί. Γιατί είναι το στήριγμα ο ένας του άλλου. Θα κάνουν την πλάκα τους, θα γελάσουν, θα έχουν κατανόηση για τον ψευτοτσακωμό που έκαναν μεταξύ τους λόγω πίεσης πάνω στη δουλειά. Θα χτυπήσουν ο ένας την πλάτη του άλλου λέγοντας “λίγο έμεινε” όταν η κούραση τους έχει πλέον καταβάλει. Θα πουν αυτό το “πήγαινε να φας, σε καλύπτω εγώ για λίγο” όταν ο συνάδελφος θα λυσσάει της πείνας μετά από έντεκα ώρες σερί δουλειά. Και θα παίρνουν κουράγιο από όλους αυτούς τους ανθρώπους που έγιναν οικογένειά του αυτές τις γιορτές. Μαζί αλλάξανε χρονιά για ακόμη μία φορά, μαζί “έκραξαν” εκείνον τον πελάτη που ήταν τρομερά αγενής απέναντί τους, μαζί έφαγαν εκεί το club sandwich στο πεντάλεπτο διάλειμμα από τη βάρδια.
Και την παραμονή Πρωτοχρονιάς, ενώ όλοι θα ετοιμάζονται για το ρεβεγιόν και την αλλαγή του χρόνου, οι άνθρωποι που δουλεύουν στην εστίαση θα ετοιμάζονται να σου προσφέρουν ένα αξέχαστο βράδυ. Γύρω στις δέκα και μισί θα είναι στο μαγαζί, μαζί με όλους εκείνους τους συναδέλφους που έγιναν οικογένεια τις ημέρες των εορτών. Θα διπλοτσεκάρουν ότι όλα έχουν γίνει και τα πόστα είναι έτοιμα. Κάβα, τσεκ. Refill του πόστου, τσεκ. Κάποιος τότε, όσο αναμένουν και μετρούν την ώρα αντίστροφα για την αλλαγή, θα πάρει τα ηνία και θα βάλει εκείνη τη χριστουγεννιάτικη playlist και θα τους βάλει όλους στο mood της διασκέδασης για όσο προλαβαίνουν. Θα γελάσουν, θα χορέψουν, θα πιουν ίσως και δυο γουλίτσες αλκοόλ έτσι για το καλό. Και τότε, το ρολόι θα χτυπήσει δώδεκα παρά πέντε και η αντίστροφη μέτρηση θα ξεκινήσει. Θα μαζευτούν όλοι στο μπαρ, σερβιτόροι, barmen, μάγειρες, λάντσα, προσωπικό καθαριότητας, αφεντικά και θα αρχίσουν να μετρούν αντίστροφα, δέκα, εννιά, οχτώ….και “καλή χρονιά”. Θα ανταλλάξουν ευχές και αγκαλιές και θα πάρουν θέσεις “μάχης” γιατί οι πρώτοι πελάτες άρχισαν ήδη να έρχονται. Μέσα σε μία ώρα μόνο το μαγαζί έχει γεμίσει από ανθρώπους που διασκεδάζουν και χορεύουν, γιορτάζοντας τον καινούριο χρόνο που ήρθε. Και κάπως έτσι, οι άνθρωποι της εστίασης θα ζήσουν και πάλι μέσα από τα μάτια των άλλων τις όμορφες γιορτινές αυτές στιγμές.
Όμως αυτή η δουλειά έχει και τα καλά της, όταν πια δεν θα την κάνει, θα νιώσει μια ανακούφιση για κάποιο διάστημα, αλλά και μια νοσταλγία για εκείνο το συναίσθημα που ένιωθε κάθε φορά που δούλευε. Θα χαμογελάει κάθε φορά που σκέφτεται τα χρόνια στην εστίαση, γιατί θα ξέρει ότι αυτή η δουλειά τον έκανε να νιώθει ιδιαίτερος και δυνατός. Ξέρει ότι δεν θα γίνει ποτέ εκείνος ο αγενής πελάτης, θα χαμογελάει σε αυτούς που δουλεύουν τις γιορτινές ημέρες, όπως έκανε αυτός κάποτε, θα πει “ευχαριστώ” στο delivery που του έφερε το φαγητό και θα του δώσει κάτι παραπάνω λόγω των ημερών επειδή ξέρει τι σημαίνει να δουλεύει τις γιορτές, θα ζητήσει “συγνώμη” από την πωλήτρια ή τη σερβιτόρα που την πηγαινοέφερνε περισσότερο από μία φορά. Θα αφήσει πουρμπουάρ στο σερβιτόρο εκείνης της καφετέριας ή του εστιατορίου που θα πάει γιατί νιώθει συνάδελφος κι ας μην είναι πια…
Ίσως πολλοί δεν σκέφτονται αρκετά το τι σημαίνει να δουλεύεις στην εστίαση τις γιορτές. Οι άνθρωποι αυτοί “θυσιάζουν” τις δικές τους στιγμές για να δώσουν νόημα στις δικές σας. Ένα ειλικρινές “ευχαριστώ” λοιπόν, μπορεί να φωτίσει τη μέρα τους. Ένα γενναιόδωρο φιλοδώρημα, μια καλή κουβέντα, ένα χαμόγελο, είναι κάτι που όλοι όσοι δουλεύουν στην εστίαση χρειάζονται τέτοιες ημέρες. Λίγη υπομονή και κατανόηση όταν η κούραση τους είναι πια εμφανής, όσο κι αν προσπαθούν να το κρύψουν, είναι μικρές πράξεις που κάνουν τη διαφορά. Τους θυμίζεις ότι η δουλειά τους έχει αξία, ότι η “θυσία” τους δεν περνάει απαρατήρητη….
Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε ένα εστιατόριο ή μια καφετέρια τις γιορτινές ημέρες, κοιτάξτε γύρω σας. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που βλέπετε έχουν μια προσωπική ιστορία, κάποιον που άφησαν πίσω για να κάνουν τις δικές σας ημέρες ξεχωριστές. Πριν εκνευριστείτε με κάτι που δεν σας άρεσε στο σερβιτόρο ή τη σερβιτόρα, θυμηθείτε πως το να δουλεύεις αμέτρητες ώρες, κάνοντας διπλοβάρδιες, να τρως όρθιος μέσα σε πέντε λεπτά, να χάνεις τις γιορτές με τους φίλους και την οικογένειά σου, να βλέπεις τους άλλους να διασκεδάζουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, να ακουμπάς δύο λεπτά στο μπαρ μέχρι να ετοιμαστεί η παραγγελία για να ξεκουραστείς, είναι πράγματα που όλοι οι εργαζόμενοι στον τομέα της εστίασης θα ζήσουν τις επόμενες ημέρες.
Γι’ αυτό λοιπόν, όταν βγείτε να διασκεδάσετε, να πιείτε, να φάτε, να χορέψετε, να τα θυμάστε όλα αυτά. Κι αν το κάνουν κάτι λάθος, αν η παραγγελία σας αργήσει λίγο περισσότερο, αν ο καφές σας έρθει σκέτος ενώ παραγγείλατε μέτριο, αν μαζί με τη μπύρα δεν έρθουν ξηροί καρποί, αν παραγγείλετε ποτό χωρίς πάγο και έρθει με πάγο, θυμηθείτε να είστε ευγενικοί και υπομονετικοί γιατί όλοι αυτοί εργάζονται σκληρά για να κάνουν τις μέρες σας ξεχωριστές. Να θυμάστε πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι δουλεύουν από ανάγκη, εργάζονται γιατί πρέπει να εργαστούν κι έχουν θυσιάσει τις δικές τους γιορτές για να ζήσετε τις δικές σας. Οπότε, να είστε ευγενικοί, να είστε χαμογελαστοί, να έχετε υπομονή και κατανόηση. Να είστε άνθρωποι!
Ηλιάνα Κλειτσογιάννη – Συγγραφέας
Καλές Γιορτές!
Καλή Πρωτοχρονιά!